یک قرن پیش فلورانس نایتینگل تاکید کرد که محیط مناسب در بهبود بیماران نقش مهمی دارد. امروزه طراحان ساختمان بیمارستان و مدیرانی که راهبری ساختمان را در دست دارند، کوشش زیادی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند.

طراحان در برنامه ریزی و طراحی بخش های بستری داخلی / جراحی لازم است توجه خاصی به ایجاد محیط مناسب برای بیماران داشته باشند. بعد از اجرای طرح ساختمان بیمارستان، در زمان بهره برداری نیز، سیاست های راهبری بخش های بستری توسط هیئت مدیره بیمارستان، مدیریت پرستاری و گروه پرستاری ، نقش اساسی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند. مواردی که در برنامه ریزی طراحی و اجرای بخش های بستری داخلی / جراحی برای ایجاد محیط مناسب برای بیماران مورد ملاحظه قرار می گیرد عبارت است از:
• نور طبیعی، منظره و تهویه طبیعی
• نور مصنوعی
• دما، رطوبت و تهویه
• ایمنی
• صدای مطلوب و نا مطلوب
• تسهیلات آسایش و ایمنی بیماران
• رنگ فضای معماری
• امکانات مناسب برای معلولان
• حمام ها و سرویس های بهداشتی

معماری بیمارستان(1)
در حالی که بیمارستان‌ها در گذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی، جراحی طراحی می‌‌شدند امروزه می‌توان شاهد تغییر جهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستانهای امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرح‌های سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاهتر می‌شود و علاقه به اتاق‌های یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارهای خصوصی) بیشتر شده است.

فهرست مندرجات
1 قسمت بندی و تعین محدوده
2 انواع بیمارستانها
2.1 بیمارستانهای دانشگاهی
3 مفهوم طرح ریزی
4 مسیریابی
5 اتاقهای جراحی اصلی
5.1 اتاق بیهوشی
6 داروخانه
7 آبریزگاه
8 رعایت نکات ایمنی در جراحی
9 استریل‌سازی مرکزی
10 بخش مراقبتهای ویژه
11 بخش‌های مراقبت
12 دپارتمانهای مراقبت

 وسایل ٬ اثاثیه و مبلمان در یک بیمارستان ٬ نباید بیش از حد لوکس ٬ پر اب وتاب و با پیچیدگی و جزییات خاص ٬ درست شده باشد ؛ به طوریکه بیمار به هنگام استفاده از انها دچار دستپاچگی و خجالت شو د . استاد دکتر حسین درگاهی

 نور افتاب گذشته از تاثیرات مثبت خود بر روح و روان ادمی ٬ برای بیمارانی که مدت طولانی تری در بیمارستان بستری هستند ٬ به نوعی ٬ نشانهء امید و بهبودی و خروج از بستر بیماری محسوب میگردد . ضمن انکه اثرات ضد عفونی کنندهء نور افتاب به خصوص در محیط هایی که الودگی های انسانی و نباتی در انها وجود دارد ٬ بارها به اثبات رسیده است . از طرفی اطاقهایی که فاقد روشنایی طبیعی هستند ؛ ضمن دلمردگی ؛ بیش از حد واقعی نمور و با هوایی سنگین تر به نظر میرسند . علاوه بر اینها استفادهء مناسب از نور طبیعی در طول روز ٬ به بهره وری انرژی کمک بهتری نموده و هیچگونه هزینه ای را هم در بر ندارد . به تمامی دلایل مذکور عدم استفاده از نور افتاب در طراحی های داخلی بیمارستان را ٬ بایستی یک خطای نا بخشودنی در بعضی بیمارستان های فعلی دانست که جبران هزینه های مادی و معنوی ان علی الدوام بایستی توسط بیمار و بیمارستان پرداخت گردد .

بلوک های یونولیتی «پلی استایرن» مدتی است که برای ساختمان سازی در تهران و در آپارتمان های بلند به دلیل سبکی و کم هزینه بودن مورد استقبال انبوه سازان (بساز بفروش های سابق) قرار گرفته است. این بلوک ها در دو نوع «قابل اشتعال» و «غیر قابل اشتعال» در بازار عرضه می شوند.
وزن هر قطعه بلوک سیمانی که در ساختمان سازی به کار می رود، ۱۵ کیلوگرم است، در حالی که وزن بلوک های یونولیتی بسیار ناچیز است و تا اندازه بسیار زیادی موجب پایین آوردن وزن ساختمان می شود.
با وجود پوشش نسوزی که زیر و روی این بلوک را محصور کرده است، در صورت آتش سوزی در ساختمان، این بلوک ها تنها تا ۲۰ دقیقه تاب مقاومت در برابر حرارت را دارند. ایمنی اماکن مسکونی در برابر حریق و حادثه از جمله مواردی است که باید از نظر ایمنی شهری مورد توجه قرار گیرد. در ایمنی یک ساختمان موارد زیادی نقش دارد که می توان به مصالح به کار رفته در آن به عنوان یکی از مهم ترین موارد اشاره کرد.
معاون امور عملیاتی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران در این باره می گوید: بسیاری از مهندسین معمار بلوک های یونولیتی «پلی استایرن» را به خاطر مقاوم بودن در برابر زلزله، عایق بندی و افت صدا در ساختمان سازی به کار می برند و این یونولیت ها به دلیل کم حجم بودن و هزینه پایین در قسمت های مختلف ساختمان و به خصوص در کف سقف ها به کار برده می شوند. ولی مواد شیمیایی به کار رفته در این بلوک ها غیر استاندارد و بسیار زیان آور است.

ادامه مقاله در ادامه مطلب